CREATINE & ZWANGERSCHAP (2025)

Wat we wél en niet weten — veilig en helder uitgelegd.

TL;DR (≤60 woorden)
Humaan bewijs tijdens zwangerschap is beperkt. Preklinische studies tonen potentieel gunstige effecten voor het ongeboren kind bij zuurstofstress, maar dit is nog geen klinisch advies. Grote reviews en richtlijnen zeggen: geen routine-suppletie; overleg altijd met je verloskundige/arts. Buiten zwangerschap is 3–5 g/dag veilig bij gezonde volwassenen. PMC+2PubMed+2

────────────────────────────────────────────────────────────────────

WAAROM DIT ERTOE DOET

Veel sporters willen doorgaan met hun gewoontes tijdens de zwangerschap. Bij creatine is de wetenschap hoopgevend, maar nog onvolledig. Het is belangrijk om feit vs. verwachting te scheiden, zodat je veilig kiest.

────────────────────────────────────────────────────────────────────

WAT ZEGT DE WETENSCHAP?

1) Preklinisch (dier- en celmodellen)

• Onderzoekers vinden aanwijzingen dat maternale creatine weefsels van de foetus (o.a. hersenen/longen/diaphragma) kan beschermen bij zuurstoftekort rond de geboorte. Dit is veelbelovend, maar niet 1-op-1 te vertalen naar mensen. PMC+1

2) Mens: metabolisme & observaties

• Tijdens gezonde zwangerschap verandert het creatine-metabolisme (moeder en placenta gebruiken creatine; spiegels kunnen dalen richting het derde trimester). Dit suggereert fysiologische relevantie, maar zegt niets over supplementenadvies. PubMed+1

3) Klinisch: nog geen standaardadvies

• Recentere expert-reviews (JISSN) benoemen de kennisleemte: er zijn (nog) geen robuuste RCT’s die routinematig creatine tijdens zwangerschap ondersteunen. Daarom: geen routine-suppletie, eerst zorgverlener raadplegen. Lopende studies onderzoeken dit verder. PMC+1

Kortom: de data is veelbelovend maar voorlopig. Tot er sterke klinische studies zijn, blijft het advies: niet standaard gebruiken in de zwangerschap; altijd bespreken met je zorgverlener.

────────────────────────────────────────────────────────────────────

PRAKTISCH: 3 SITUATIES

A) Je bent nu zwanger

• Geen creatine starten of doorzetten zonder akkoord van je verloskundige/arts.

• Heb je (risico op) nierproblemen, hypertensie of pre-eclampsie? Dan is extra voorzichtigheid nodig; alleen onder medische monitoring. Frontiers

B) Je plant een zwangerschap

• Buiten zwangerschap is creatine monohydraat bij gezonde volwassenen veilig bij 3–5 g/dag (EFSA-claim gaat over prestatie, niet over zwangerschap). Stop of pauzeer zodra je zwanger bent en overleg. SpringerLink

C) Postpartum & borstvoeding

• Humaan bewijs is beperkt. Gebruik alleen in overleg met je arts/verloskundige/lactatiekundige (afweging situatie, voeding, medicatie). PMC

────────────────────────────────────────────────────────────────────

VEILIGHEIDSKADERS & LABELLOGICA

• Geen routinegebruik tijdens zwangerschap/borstvoeding.

• Kies bij medisch akkoord altijd monohydraat, zonder stimulerende toevoegingen.

• Geen laadfase; nooit “hoge” doseringen uit eigen beweging.

• Kwaliteit & transparantie: batch-CoA, heldere allergenen en etiketinformatie.

NVWA/algemene praktijk: voedingssupplementen communiceren doorgaans voorzichtigheid bij zwangerschap/borstvoeding — verstandig tot er meer humaan bewijs is.

────────────────────────────────────────────────────────────────────

WAT KUN JE WÉL DOEN TIJDENS ZWANGERSCHAP?

• Focus op evidence-based basics: voldoende eiwit, groente/vezels, hydratie, slaap en lichte tot matige krachttraining volgens advies van je zorgverlener.

• Sport je partner/coach mee? Houd creatine voor hén buiten jouw gebruik — zo blijft het uit de buurt als je twijfelt.

(Als je niet zwanger bent en geen medische contra-indicaties hebt: standaarddosering 3–5 g/dag creatine monohydraat is veilig en effectief. Beargymmies®: 1.000 mg per gummy → 5 gummies = 5 g/dag. Gebruik niet tijdens zwangerschap/borstvoeding zonder medisch akkoord.) SpringerLink

Interne links (aanraden in de tekst plaatsen):
/creatine-gummies-bijwerkingen • /creatine-werkt-niet • /creatine-gummies-dosering-gewicht • /creatine-voor-of-na

────────────────────────────────────────────────────────────────────

DO’S & DON’TS (CHECKLIST)

DO’S
• Overleg altijd met verloskundige/arts
• Check medicatie/condities (nieren, hypertensie, pre-eclampsie)
• Kies bij akkoord monohydraat met CoA
• Zonder stimulanten; focus op basisvoeding en beweging
• Bewaar creatine buiten bereik en label duidelijk

DON’TS
• Niet starten/doorzetten zonder medisch akkoord
• Geen laadfase of hoge dosering “op eigen houtje”
• Geen producten met hoge cafeïne of agressieve blends
• Niet vertrouwen op anekdotes i.p.v. medische bronnen
• Niet fixeren op creatine: gezonde leefstijl blijft hoofdzaak

────────────────────────────────────────────────────────────────────

VEELGESTELDE VRAGEN (FAQ)

1) Is creatine veilig tijdens zwangerschap?
Humaan bewijs is onvoldoende voor een routinematig advies. Preklinisch is het veelbelovend, maar dit is geen klinische richtlijn. Overleg met je verloskundige/arts. PMC+1

2) Zijn er voordelen voor de baby?
In diermodellen lijkt creatine beschermend bij zuurstofstress rond de geboorte; bij mensen is dit nog niet bewezen. PLOS

3) Wat zeggen sportvoedings-experts?
JISSN-experts noemen de kennisleemte en adviseren voorzichtigheid tijdens zwangerschap/borstvoeding tot er betere data is. PMC

4) En buiten zwangerschap?
Bij gezonde volwassenen is creatine monohydraat veilig en effectief; EFSA ondersteunt de prestatieclaim bij ≥3 g/dag (niet zwangerschap-specifiek). SpringerLink

5) Ik heb nieraandoeningen/risico daarop — en ben zwanger.
Alleen onder medische begeleiding; beperkte data → extra monitoring aanbevolen. Frontiers

6) Kan ik creatine gebruiken tijdens borstvoeding?
Er is weinig humaan bewijs; beslis samen met je zorgverlener.

7) Veggie/vegan en mogelijk lagere baseline?
Dat kán relevant zijn, maar niet genoeg voor een standaardadvies in de zwangerschap; overleg medisch. PMC

8) Is een laadfase zinvol/veilig?
Nee: tijdens zwangerschap geen hoge dosering zonder medisch akkoord.

9) Welke vorm is geschikt als het wél mag?
Monohydraat met CoA, zonder stimulanten; dosering volgens arts.

10) Wanneer komen er betere antwoorden?
Er lopen onderzoeken/cohorten; tot die tijd blijft voorzichtigheid het beste beleid. ScienceDirect

────────────────────────────────────────────────────────────────────

CONCLUSIE

Creatine tijdens de zwangerschap is (nog) geen standaardadvies. Preklinische data is hoopgevend, maar humaan bewijs is onvoldoende. Maak daarom altijd een medische afweging met je verloskundige/arts. Buiten zwangerschap is creatine monohydraat 3–5 g/dag wel goed onderbouwd bij gezonde volwassenen.

CTA (zorgvuldig geformuleerd):

• Zwanger/borstvoeding? Overleg eerst met je zorgverlener.

• Niet zwanger en gezond? Dan is dagelijks 3–5 g creatine monohydraat een bewezen, eenvoudige gewoonte (bijv. Beargymmies®). SpringerLink

────────────────────────────────────────────────────────────────────

BRONNEN 

• Dickinson H, et al. (2014). Creatine supplementation during pregnancy — preklinische bescherming bij hypoxie (review). BMC Pregnancy Childbirth. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4007139/ PMC

• LaRosa DA, et al. (2016). Maternal creatine voorkomt long/diaphragma-schade na asfyxie (muis). PLoS ONE. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0149840 PLOS

• Muccini AM, et al. (2021). Creatine-metabolisme in vrouwelijke reproductie & zwangerschap (review). Endocrine Reviews/related. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33540766/ PubMed

• De Guingand DL, et al. (2019/2024). Cohort/updates: placenta & maternale creatine; lopend klinisch onderzoek. BMJ Open / AJOG. https://bmjopen.bmj.com/content/9/1/e026756 BMJ Open • https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0002916523662434 ScienceDirect

• Antonio J, et al. (2024–2025). JISSN “Common questions & misconceptions” (sectie zwangerschap: voorzichtigheid). J Int Soc Sports Nutr. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11703406/ PMC

• EFSA (2011). Prestatieclaim (≥3 g/dag) — niet zwangerschap-specifiek. https://doi.org/10.2903/j.efsa.2011.2303 SpringerLink